Fractievoorzitter Robert Bosch sprak op maandag 26 oktober, in een door coronamaatregelen gedrongen digitale raadsvergadering, namens Gemeente Belangen de algemene politieke en financiële beschouwing op het jaar 2021. Onderstaand lees je het betoog:
Beste aanwezigen,
Door de intrede van Corona was het in het voorjaar beleidsmatig en financieel koffiedik kijken. Nu in het najaar is er nog steeds veel onzeker, maar als gemeente moeten we onze ogen ook niet sluiten voor de autonome ontwikkelingen van de afgelopen jaren. Deze autonome ontwikkelingen zorgen voor zo’n 1,2 miljoen Euro aan structurele tekorten. Om dit structurele gat in de begroting te dichten heeft het college drie scenario’s uitgewerkt. Om een verstandige keuze te maken voor één van de scenario’s, moeten we volgens GB terug naar de oorzaak van de structurele tekorten.
Vooral de vele (systeem)wijzingen in het sociaal domein zetten de financiële positie van onze gemeente onder druk. Het rijk legt ons kortingen op en neemt tegelijkertijd maatregelen die de vraag naar zorg en ondersteuning in onze gemeente doen toenemen.
Het meest recente en in het oog springende voorbeeld van zo’n maatregel is de invoering van het abonnementstarief voor de WMO. Cliënten betalen sinds 1 januari 2019 een vaste bijdrage voor de ondersteuning die zij ontvangen vanuit de WMO. Dit zorgt in eerste instantie natuurlijk voor teruglopende baten, maar uiteindelijk vooral voor een stijging van het aantal cliënten en dus de kosten. In de afgelopen anderhalf jaar steeg het aantal WMO-cliënten in onze gemeente met meer dan 200 (meer dan 10%)! En, voorzitter, ik kan het hier niet hard maken, maar het kan natuurlijk niet anders dan dat een groot deel van deze 200 nieuwe cliënten in een hogere inkomensklasse valt. Deze mensen konden en kunnen zelf hun ondersteuning organiseren, voor een veel reëler bedrag dan die 2 tientjes (= abonnementstarief) die ze nu aan de gemeente betalen. Wij nemen die mensen natuurlijk niets kwalijk, maar het rijk wel. Een ridicule maatregel die op zichzelf al veel gemeenten in de problemen brengt…
Tel bij de structurele tegenvallers als gevolg van de invoering van het abonnementstarief bijvoorbeeld de AMvB voor het hanteren van reële tarieven op en het structurele negatieve effect voor de gemeente Voorst passeert de 1 miljoen Euro, alleen al in de afgelopen anderhalf jaar. Hopelijk ten overvloede: hier hebben we als gemeente niet voor gekozen of enigszins invloed op. Overigens hebben we het dan nog niet eens gehad over de oplopende kosten in de jeugdzorg.
De vraag die rijst is of wij dan zelf de boosdoener van dit nogal somber stemmende financiële uitgangspunt zijn? Of is het ditmaal onze grote broer, het rijk, die debet is aan de rode cijfers? Het lijkt toch echt die laatste te zijn, want echt structurele tegemoetkomingen blijven voorlopig uit.
Dan nu naar onze eigen verantwoordelijkheid, want natuurlijk onderschatten we die niet. Het structurele tekort van 1,2 miljoen Euro is een feit en daar moeten we het voorlopig mee doen. Drie keuzes liggen voor: niets doen, bezuinigen en lasten verzwaren. Maar welke keuze is het beste antwoord op de oorzaak van deze tekorten?
Niets doen ligt behoorlijk voor de hand, want genoeg is genoeg. Het is overduidelijk dat met name de overgehevelde taken vanuit het sociaal domein niet vergezeld gaan met structurele middelen. Het is een duidelijk signaal naar rijk en provincie dat de maat vol is. Daarentegen schieten we hiermee in onze eigen voet. De provincie zal de gemeente onder preventief toezicht zetten, waardoor Voorst haar volledige autonomie kwijt raakt.
In een gemiddeld huishoudboekje waar de uitgaven hoger zijn dan de inkomsten, ligt bezuinigen voor de hand. De gemeentebegroting is alleen geen normaal huishoudboekje; we hebben de uitgaven niet altijd zelf in de hand. Veel gemeenten nemen het pijnlijke besluit om in de begroting te snijden, te bezuinigen. Laat het duidelijk zijn dat GB dit in ieder geval op dit moment geen goed idee vindt. Juist in tijden van deze crisis is het, ondanks een slechte financiële uitgangspositie, van groot belang om het voorzieningenniveau en onze dienstverlening op het hoge niveau te houden, zoals inwoners van de gemeente Voorst dat van ons gewend zijn. Het schrappen van voorzieningen is moeilijk omkeerbaar of wellicht zelfs onomkeerbaar. Bovendien lossen wij een door het rijk veroorzaakt probleem op. Dat vinden wij juist een mega slecht signaal!
De meest impopulaire en zichtbare maatregel is het verhogen van het OZB-tarief vanaf 2022. In hoeverre draagt deze maatregel bij aan het bestrijden van de oorzaak (het rijk) van deze structurele tekorten? Niet volledig, maar lijkt wel het beste strijdplan! Inmiddels heeft 63% van de colleges van kleinere en middelgrote gemeenten deze maatregel voorgesteld aan de gemeenteraden. Volgens GB is deze eensluidende boodschap van gemeenten een krachtig signaal naar rijk en provincie.
Genoeg is genoeg!
Anders dan de indruk die bij onze inwoners is ontstaan, wordt het OZB-tarief pas in 2022 opgeschroefd. Het is een middel om onder het financiële repressieve toezicht van de provincie te blijven vallen. Er verandert komend jaar voor onze inwoners nog niets. En het is aan het rijk of dat zo zal blijven…
Strijdbare inwoners van Voorst: houd vol en heb lief!
Benieuwd wat de Stentor schreef over het politieke debat? Klik hier
Reacties zijn gesloten voor dit artikel